Ruch spółdzielczy sięga swoimi korzeniami połowy XIX wieku. Spółdzielczość była i jest socjalistom szczególnie bliska, ponieważ w jej założeniach leży współposiadanie majątku produkcyjnego lub rzeczowego. W sektorze tym najpełniej realizowana jest zasada równowagi pomiędzy kapitałem i pracą. Wszyscy mają prawa i wszyscy obowiązki świadczenia na rzecz spółdzielni. Samoorganizacja spółdzielców wpływa na poszanowanie wspólnego mienia, sprzyja działalności społecznej, kulturalnej i wychowawczej. Celem spółdzielni jest zaspakajanie potrzeb, a nie osiągnięcie zysku.

Rozwój i sukcesy spółdzielczości sprawiły, że stała się ona jednym z bardziej masowych i ważnych ruchów społecznych XX wieku. Poza efektami ekonomicznymi spółdzielczość jest ważnym przejawem samorządności, dzięki uczestnictwu członków w samorządzie spółdzielczym rozwija ich zdolności współdziałania i dbania o mienie wspólne.

W rozwoju spółdzielczości w Polsce mieli poważny udział socjaliści z Polskiej Partii Socjalistycznej oraz innych ugrupowań lewicy.

Uważamy, że ranga tego sektora powinna wzrastać, a nie maleć, co ma miejsce obecnie. Podobnie, jak to miało miejsce w przeszłości, apelujemy o wzajemne wspieranie się wszystkich sektorów spółdzielczości. Kierujemy też postulaty dotyczące niezbędnych działań w celu wyeliminowania obecnych słabości ruchu spółdzielczego w Polsce.

Ważną rolę musi odgrywać w spółdzielczości, wzorem większych krajów UE, sektor bankowości spółdzielczej gwarantujący wzajemną stabilność finansową i jak wskazuje przykład wielu tych krajów zarazem rozwój stabilnej gospodarki narodowej. Niezbędne jest wspomożenie kapitałem polskiego sektora spółdzielczości bankowej takich sektorów spółdzielczych jak spółdzielnie pracy chronionej, spółdzielnie usług zdrowotnych i opieki socjalnej oraz spółdzielni usług rzemieślniczych i sieciowych.

W najsilniejszym sektorze – spółdzielczości mieszkaniowej – niezbędny jest powrót do poprzedniej zasady proporcjonalnego przedstawicielstwa z grup spółdzielczych na Walne Zgromadzenia. Badania naukowe dowodzą, że uwzględnienie liczebności i więzi gospodarczo-społecznych tych grup pozwoli na powiększenie udziału spółdzielców w Walnych Zgromadzeniach i ograniczy zasięg niegospodarności i braku kontroli przez Rady Nadzorcze w większych spółdzielniach. Należy wprowadzić zasadę dwukadencyjności członków zarządu na wzór wprowadzonej przed kilkoma latami dobrze działającą dwukadencyjnością członków Rad Nadzorczych.

Spółdzielczość spożywcza powinna służyć wzrostowi obrotu towarami od producentów krajowych dając tym samym większą gwarancję stabilności tego rynku. Wysiłek wzajemny obu sektorów: spożywczego i mieszkaniowego powinien doprowadzić do powrotu sieci sklepów SPOŁEM do spółdzielczych osiedli mieszkaniowych.

Rozwój rolniczych spółdzielni zaopatrzenia i zbytu to możliwość walki z dyktatem cenowym wielkich przedsiębiorstw przetwórczych i wzrostu dochodów rolników, a ścisła współpraca ze spółdzielczością spożywczą może być korzystna dla obu stron.

Uważamy, że należy przywrócić związki zawodowe w spółdzielczości; dla mniejszych spółdzielni zorganizowane w struktury regionalne.

Widzimy spółdzielców jako naturalnych sojuszników partii lewicowych w wyborach.

RN PPS
Łódź, 15 czerwca 2019 roku