Po znacznym zaangażowaniu wielu naszych towarzyszy w uczczenie bohaterów etosu PPS w obchody Święta Zmarłych w 100 lecie Odzyskania Niepodległości przeprowadzono podobną akcję w rocznicę Święta Niepodległości - 11 listopada, kiedy to pokolenie naszych dziadków odegrało w Warszawie i w kraju w wielu przypadkach w tamtym okresie kluczową rolę organizacyjną i zabezpieczająco- wojskową.

1. Uczczenie Niepodległościowej robotniczej demonstracji 10 listopada na Placu Wareckim - gmach TVP

 Przedstawiciele PPS z Koła Żoliborz - tow. Ryszard Dzieniszewski i tow. Jacek Sadowski oraz Koła Mokotów - tow. Tomasz Hochlewicz w dniu 10 listopada o godzinie 19.oo zawiesili wieniec na tablicy na gmachu TVP przy ulicy Moniuszki 2 - róg Placu Powstańców Warszawy (ówcześnie Placu Wareckim, później Napoleona). Uczczono w ten sposób 100 lecie tego znaczącego wydarzenia historycznego w dramatycznych dniach 10 – 18 listopada 1918 roku kiedy końcowo dokonano wyzwolenia Warszawy i zawiadomienia aliantów o końcu okupacji kajzerowskiej. Tablica informuje tylko o przebywaniu późniejszego  marszałka RP w tym gmachu. W tradycji warszawskich weteranów PPS w III RP - pozostało dla nich jako miejsce przemówienia z górnego tarasu tego budynku do tłumnie przybyłych kolumn robotników z PPS i uzbrojonych oddziałów POW przez przybyłego z więzienia w Magdeburgu - dla nich tow. „Wiktora” Józefa Piłsudskiego. Było ono znaczącym sygnałem dla Rady Regencyjnej i niemieckiej rewolucyjnej Rady Żołnierskiej kierującej garnizonem warszawskim po ucieczce generał – gubernatora Besselera, że czas ich rządów się skończył. A zarazem sygnałem do akcji rozbrajanie patroli żołnierzy kajzerowskich na wzór podobnej akcji sprzed paru dni z stosunku do okupacyjnej armii austro-węgierskiej na południe od Pilicy  i Wieprza aż po Karpaty - gdzie rządził już ich rząd ludowy pod przywództwem Ignacego Daszyńskiego.

 Nadmienić należy, że parę lat temu OKW PPS wykonało podobna akcję upamiętnienia tuż po odrestaurowaniu tego budynku na sygnał śp. porucznika kombatanta wojny 1939 r. / SOB/ PAL /AK tow. Bożydara Saloniego zaangażowanego w powstanie tej tablicy. Wewnątrz tego gmachu TVP - w holu  wejściowym wystawiono fotografię tego budynku z napisem Pałac Niepodległości. Ten akt historyczny upamiętniony we wspomnieniach kilku polskich intelektualistów już od okresu międzywojennego po dzień dzisiejszy nie ma szczęścia do odpowiedniego uhonorowania z powodu lewicowo - robotniczego rodowodu jego uczestników i ówczesnej skali przedsięwzięcia warszawskiej PPS wyrosłej z akcji 13 listopada 1904 roku na Placu Grzybowskim.

 

2. Uczczenie pamięci twórcy Akademii Wychowania Fizycznego na Bielanach - Józefa Piłsudskiego

W dniu 11 listopada w uroczystości rozpoczętej o godzinie 12.oo na dziedzińcu tej uczelni mieszczącej się na Bielanach - wieniec złożyli pod pomnikiem marszałka – tow. Rafał Komisarz - vice-przewodniczący  Centralnego Sądu Partyjnego i tow. Tomasz Hochlewicz - członek Rady Naczelnej PPS. Tu należy się przypomnienie, że poza patronem uczelni - wielu znaczących sportowców odznaczyło się w zmaganiach II – giej wojny światowej a tow. Reczek jako minister i działacz MKOL oraz tow. Mulak jako trener i przewodniczący PPS są umieszczeni w panteonie zasłużonych na dziedzińcu uczelni. Dla tow. Komisarza był to też test na umiejętność przezwyciężenia nacisków politycznych wychodzących spoza uczelni.

Niemniej trzeba zaznaczyć, że wywalczone w tym miejscu przed paru laty uczestnictwo PPS ma duże znaczenie dla prezentacji naszej partii w środowisku uczelni i urzędów Warszawy i Mazowsza.

 

3. Osłonięcie pomnika Ignacego Daszyńskiego przy Alejach Łazienkowskich

Sam fakt uroczystości odsłonięcia pomnika Ignacego Daszyńskiego, mający duże znaczenie dla PPS jak i prawie całej demokratycznej lewicy został już bezpośrednio zaznaczony w mediach. Należy podziękować towarzyszom, którzy zauważyli najoględniej mówiąc pewne niedokładności w niektórych przekazach medialnych i podjęli akcję stosownych sprostowań. W związku z wkładem rządu i SLD jako środowisk znaczących finansowo trudno było mieć odczucie skalkulowanej wspólnoty celów  politycznych. Natomiast część pozostałych wystąpień budziła zdumienie wielu uczestników w świetle postępowania w nieodległych wyborach samorządowych. Również niektórzy przywódcy lewicy powinni  zrobić rachunek sumienia bo nie chodzi o te wspominane 6 lat pracy nad tym pomnikiem ale o 25  lat temu wniosek przewodniczącego PPS tow. Edwarda Osóbki – Morawskiego po zwycięstwie PPS o pobudowanie tego pomnika jak i późniejszą obstrukcję przy próbie zbudowania pomnika Stefana  Żeromskiego na Żoliborzu lub Bielanach. Tym bardziej należy podkreślić zasługi przewodniczącego Stowarzyszenia im. Ignacego Daszyńskiego - tow. Jerzego Stefańskiego i członków jego zarządu , że w cyklu corocznych seminariów i wydaniu związanych z tym książek stworzył podglebie dla „ponownego” zainteresowania lewicy Ignacym Daszyńskim i Kongresem Radomskim w 1937 roku jako początkiem ciężkiej pracy jaką jest budowanie socjalizmu w jego podstawowym zakresie.

Dla nas ważne też będzie przyznanie pośmiertne trzem przedstawicielom PPS - Orderu Orła Białego: Ignacemu Daszyńskiemu, Jędrzejowi Moraczewskiemu - premierowi, Stefanowi Żeromskiemu - pisarzowi i Marii Skłodowskiej – Curie uczonej i działaczce społecznej . Pod pomnikiem złożyły wieniec zarówno  delegacja władz centralnych PPS : Czesław Kulesza, Marta Kościelecka, Krystyna Narwicz jak i z władze z  okręgu Lubelskiego PPS z tow. Władysławem Skoneckim i tow. Grzegorzem Nowickim członkiem

RN PPS a także towarzyszy z PPS w ramach władz Stowarzyszenia im. Ignacego Daszyńskiego z  tow. przewodniczącym dr inż. Jerzym Stefańskim, tow. Ryszardem Dzieniszewskim i tow. Agnieszką Grzeszczyk . Ponadto w wiecu uczestniczyły delegacje Rady Wojewódzkiej Kujawsko – Pomorskiej PPS z tow. Jerzym Kołomyjcem i Rady Wojewódzkiej z Łódzkiego z tow. Bogdanem Chrzanowskim.

Poczet sztandarowy PPS reprezentował tow. Cezary Żurawski - sekretarz CKW PPS i przewodniczący OKW. Według meldunków jakie otrzymała przewodnicząca CKR PPS to. Małgorzata Białek - obecnych było na odsłonięciu pomnika w sumie z PPS - 33 towarzyszy. Przewodniczący RN PPS tow. Bogusław Gorski - pełniący też rolę przedstawiciela lewicy w Prezydenckim Komitecie obchodów 100 lecia

 Odzyskania Niepodległości wygłosił okolicznościowe przemówienie z trybuny jak jeden z głównych przedstawicieli lewicy a tow. Jerzy Stefański - został wspomniany przez przewodniczącego uroczystości  za zasługi w przygotowaniu budowy tego znaczącego pomnika. Nie jest tajemnicą, że jako PPS jesteśmy też wdzięczni p. Jerzemu Budzyniowi z CiID za duży wkład pracy w prowadzenie tej budowy.

  1. Uczczenie pamięci zamachu na kasyno SS przez żołnierzy Socjalistycznej Organizacji Bojowej

Ubocznym efektem niewielkiej zmiany umiejscowienia pomnika Ignacego Daszyńskiego na skwerze między aleją Szucha a Trasą Łazienkowską było przesunięcie głazu z tablicą ku czci czynu bojowców  żołnierzy konspiracji z Socjalistycznej Organizacji Bojowej pod wodzą płk Tadeusza Korala na nowe miejsce na tym skwerze oddalone o blisko 20 metrów . Szkoda , że nawet przy napiętym harmonogramie prac przy budowie pomnika Ignacego Daszyńskiego – nie zawiadomiono nas jako strony zainteresowanej . Podjęto więc na OKW decyzję o tymczasowym zaakcentowaniu ważności  dla PPS również tego obiektu historycznego i w dniu 11 listopada ustawiono pod nim znicze i przepasano go szarfą honorową. Symboliczna delegacja kombatantów , sprawdziła naprawy usterek na tej nowej lokalizacji a tow. Ryszard Dzieniszewski dokonał zapalenia zniczy w kolorze partyjnym.

5. Złożenie wieńca pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego

Złożenia wieńca pod pomnikiem na placu jego imienia w dniu 11 listopada od PPS - byłemu  przewodniczącemu PPS, Naczelnikowi Państwa a zarazem dla nas tow. „Wiktorowi” dokonała  delegacja w składzie - przewodnicząca Koła Konstancin tow. Marta Kościelecka i sekretarz RN PPS tow. Ryszard Dzieniszewski . Był to drugi obok prezydenckiego wieniec pod tym pomnikiem. W kolejnym dniu po prawej stronie przybył wieniec od rządu a konkretnie od ministerstwa Inwestycji i Rozwoju . Nadmienić należy, że według kombatantów tytuł Naczelnika nawiązujący do tradycji Kościuszkowskiej zakorzenionej w polskim społeczeństwie wymyślili dwaj nasi historycy : dr Bolesław Limanowski i prof. Henryk S. Mościcki jako zaporę przeciw dynastycznym zapędom Rady Regencyjnej.

6. Złożenie wieńca przy Grobie Nieznanego Żołnierza

Złożenia wieńca pod Grobem Nieznanego Żołnierza na placu im. Józefa Piłsudskiego dokonała  delegacja w składzie : - przewodnicząca Koła Konstancin tow. Marta Kościelecka i sekretarz RN PPS tow. Ryszard Dzieniszewski. Przy okazji poprawek ułożenia wieńca rodzina przybyła na  uroczystość z województwa na zachód od Mazowsza zwróciła uwagę na po-endecką propagandę w  ich regionie, gdzie panuje wszechobecny i niezupełnie poprawny historycznie kult gen. Hallera i jego  Błękitnej Armii jako głównych zbawców ojczyzny a przecież miał on też jakiś epizod Legionowy.

 

7. Złożenie wieńca na Pl. Grzybowskim pamięci demonstracji antywojennej PPS i czynu bojowego OB PPS

 W dniu 13 XI 2018 r. o godz. 15.oo działacze Okręgu Warszawskiego PPS, przewodniczący RN PPS tow. Bogusław Gorski, przewodniczący CKW PPS tow. Mirosław Nizielski, przewodnicząca CKR PPS i przewodniczący Ruchu Praca Pokój Sprawiedliwość tow. Andrzej Ziemski złożyli wieniec i zapalili znicze pod obeliskiem z tablicą pamięci demonstracji antywojennej i czynu bojowego Organizacji Bojowej PPS przeciw poborowi rekruta na wojnę rosyjsko – japońskiej w dniu 13 listopada 1904 roku. Krótkie przypomnienie o historii tego wydarzenia przedstawił przewodniczący OKW PPS tow. Cezary Żurawski.

Podziękowania za wkład pracy w koncepcję, organizację, transport na miejsca uroczystości należą się towarzyszkom Małgorzacie Białek, Marcie Kościeleckiej i Agnieszce Grzeszczyk, tow. Ludwikowi Ponto zadodatkowe elementy identyfikacyjno – propagandowe oraz towarzyszom z terenu kraju którzy za własne składki przybyli na te uroczystości.

Ryszard Dzieniszewski